Linux O/S အေၾကာင္းသီေကာင္းစရာ

ဟက္ကာျဖစ္ျခင္သူမ်ား မျဖစ္မေနတပ္ေျမာက္ရမဲ့ Unix ျဖစ္ပါတယ္ က်ေနာ္ဟာ ဒီ Linux ကိုလြန္ခဲ့တဲ့ ေလးႏွစ္ေလာက္ထဲကစစိတ္ဝင္စားခဲ့တာပါ Linux Forum မွာအဖြဲ႔ဝင္ထားတာလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးႏွစ္ေလာက္ထဲကပါ၊ ေအာက္မွာရွင္လင္းျပသမဲ့ အေၾကာင္းရာမ်ားကို wikiHow ကဘဲကူးယူဘာသာျပန္ထားတာပါ သို႔ေသာ္လည္း Linux.com ကေရးသားခ်က္မ်ားကိုလည္း ဆက္လက္ေရးသားမွာျဖစ္ပါတယ္။ Linux ကိုေရးသားရျခင္းအေၾကာင္းကေတာ့ သီလ သမာဓိ ရွိတဲ့ နိဳင္ငံေတာ္ကို ခ်စ္ျမတ္နိဳးေသာ ဟက္ကာ ေကာင္းေလးမ်ား ေပၚထြန္းေရးကို ရည္ရြယ္ပါတယ္၊ ဒီ post ကို
Travis Derouin, Nathan Wong, Ben Rubenstein, Ranjith Attokaran ႏွင့္ အျခားေသာ ပညာရွင္ 42 ဦးမွ တည္းျဖတ္ျပင္ဆင္ထားသည္။ 
Linux ကိုအသံုးျပဳတဲ့ ရာခိုင္ႏွံဳးဟာ ကမၻာမွာ အေတာ္ကိုနည္းေနပါေသးတယ္  Microsoft Windows ကိုအသံုးျပဳသူဟာ ကမၻာ့ ရဲ့ ၈၆.၁ % ရွိျပီး Mac OS X ကိုသံုးသူက ၇.၄၃ % ရွိျပီး Linux သံုးသူဦးေရ က ၁.၇၃ % သာရွိပါတယ္။ Unix-like operating system ဆိုတဲ့ Linux ဟာအခမဲ့ေပးသံုးတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ Linux ကိုစသံုးခါစမွာ ေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္လို႔ထင္ေကာင္းထင္ပါမယ္ Windows ကိုသံုးရတာနဲ႔စာရင္ အေတာ္ေလးကိုကြဲျပားျခားနားမွဳရွိပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ သံုးရတာ လြယ္ကူျပီး အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားစြာရွိတဲ့ အေတြ႔ၾကံဳကိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။


၁။ System ႏွင့္အၾကြမ္းတဝင္ျဖစ္ေအာင္လုပ္ပါ၊ သင့္ကြန္ပ်ဴတာေပၚမွာ ေဒါင္းလုပ္ ယူျပီး Installing ျပဳလုပ္ေပးပါ၊ သင့္အေနနဲ႔သိပ္ျပိးလယ္လယ္ဝယ္ဝယ္မျဖစ္ေသးရင္ သင္သတိထားရမွာက လက္ရွိသံုးေနတဲ့ O/S ကိုဒီအတိုင္းထားျပီး Linux အတြက္ရည္ရြယ္ထားတဲ့ အပိုင္းမွာသီးျခား Installing ျပဳလုပ္နိဳင္ပါတယ္၊ ဒီအတြက္ သင္အေနနဲ႔ Windows ေရာ Linux ကိုပါတစ္ခ်ိန္တည္းမွာအသံုးျပဳနိဳင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

၂။ Linux ကျဖန္႔ေဝထားေသာ မ်ားလွစြာေသာ CD မ်ားထဲမွ  "Live CD" တစ္ခ်ပ္ျဖင့္ စမ္းသတ္ပါ။ သင့္ကြန္ပ်ဴတာေပၚမွာ စကၠန္႔ပိုင္းအတြင္း Installing လုပ္ေပးျခင္းကိုသင့္စိတ္ထဲ စနိဳးစေနာင္းျဖစ္မယ္ဆိုရင္လည္း ဒါဟာအသံုးဝင္မွာပါဘဲ။ live CD ကသင့္ကြန္ပ်ဴတာကို Boot လုပ္ရန္အတြက္ CD ထဲက Linux သဘာဝအေျခေနမ်ားကို ခြင့္ျပဳေပးမွာျဖစ္ပါတယ္ ဒီအတြက္ သင့္ရဲ့ကြန္ပ်ဴတာမွာ ဘာမွ Install လုပ္ေနစရာမလိုပါဘူး။ Ubuntu Linux OS ေတြကို CDs ႏွင့္ DVDs ေတြကေန Boot လုပ္ယူနိဳင္ပါတယ္ အဲဒီ ေခြေတြထဲကေနဘဲ Install လုပ္ယူ ယံုပါဘဲ။

၃။ သင့္ကြန္ပ်ဴတာအတြက္ လုပ္ရမဲ့အလုပ္ေတြကိုၾကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ပါ၊ ဥပမာ CD ကို Burn ရမဲ့ကိစၥ မ်ိဳးေတြ စာေရးသားရမဲ့အလုပ္တြကို ဆိုလိုတာျဖစ္ပါတယ္။ သင္လုပ္ေဆာင္နိဳင္တာရွိသလို မလုပ္နိဳင္တာေတြလဲ ရွိမွာပါ ဒါေတြကို မွတ္စုေရးသားထားပါ။

၄။ Linux ကျဖန္႔ေဝထားသမွ်ကိုေလ့လာသင္ယူပါ။ Linux ကိုမသံုးတပ္သူတစ္ေယာက္က ဟက္ကာ လို႔ေျပာလို႔ကိုမရပါဘူး Linux ကကိုးကားလမ္းညွြန္တဲ့အခါမွာ မၾကာခဏဆိုသလို  "GNU/Linux Distribution" ျဖန္႔ေဝမွဳျဖစ္တဲ့ Software ေတြကိုစုေဆာင္းမွဳ ျပဳလုပ္ေပးမွ Linux kernel လို႔ေခၚတဲ့ Program အေသးစားေလးေတြကို မိမိစက္မွာလည္ပတ္နိဳင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ 

၅။ Dual-Booting လို႔ေခၚ OS ႏွစ္ခုကိုစက္တစ္လံုးမွာတစ္ျပိဳင္ထဲ သံုးနည္းကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားပါ၊ ဒီအတြက္ Partitioning ခြဲျပီးသံုးနည္းကိုနားလည္ထားျပီးသားျဖစ္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဒီအတြက္သင့္ကို Windows ကိုဆက္လက္အသံုးျပဳေနလို႔ရေနအုန္းမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သင္တြက္အေရးၾကိးတာကေတာ့ ဒီ Dual-Booting ကိုအသံုးမျပဳခင္ သင့္ရဲ့လိုအပ္မယ္ထင္တဲ့ Data ေတြကို Back Up လုပ္ထားဖို႔ေတာ့ မေမ့ပါနဲ႔။

၆။ Software ေတြကို Install လုပ္ပါ။ Software ေတြကိုသင္နိဳင္သေလာက္ တစ္ျပိဳင္နက္ထဲမွာ Install သို႔မဟုတ္ Uninstall လုပ္နိဳင္ပါတယ္။ Data အခ်က္လက္ေတြနဲ႔ သိမ္းစည္းမွဳကို နားလည္ျပီးသိုေလွာင္ထားနိုင္တာဟာ အေျခခံအားျဖင့္ Linux ကိုနားလည္ေစျခင္းလည္းျဖစ္ပါတယ္။
 
၇။ Commend-line ေတြရဲ့ဝက္ေရာက္ေႏွာင့္ယွက္မွဳမ်ားကို မသံုးျပဳတပ္ေအာင္ သင္ယူပါျပီးရင္ ႏွစ္သက္စြာအသံုးခ်တပ္ပါေစ။ ဒါကို 'terminal', 'terminal window', သို႔မဟုတ္ 'shell' အျဖစ္လူသိမ်ားတယ္။ အေျခခံက်တဲ့ အေၾကာင္းရာတစ္ခုက အသံုးျပဳသူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား Linux ကိုေျပာင္းလည္းအသံုးျပဳလာၾကတယ္ ဘာ့ေၾကာင့္လဲ့ဆိုရင္ ကြန္ပ်ဴတာရဲ့ အစိတ္ပိုင္းေတြကို  အသားေပးထားလို႔ျဖစ္ပါတယ္၊ ဒါဟာစြမ္းရည္ျပည့္ဝတဲ့ မိတ္ဆက္မွဳတစ္ခုျဖစ္ျပီး Windows မ်ားရဲ့လမ္းညွြန္ခ်က္အေထာက္အပန္႔မ်ားကို တူညီတဲ့ကန္သန္႔ခ်က္ေတြမဟုတ္ပါဘူး။ Linux ကိုသံုးရတာဟာ Mac OSX ကိုသံုးရတာေလာက္ခက္ခဲမွဳမရွိပါဘူး ေသခ်ာတဲ့လုပ္ေဆာင္မွဳမ်ားအတြက္ ညွ ြန္ၾကားခ်က္ေတြကိုရွာဖို႔ "apropos" က ကူညီေထာက္ပန္႔ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ "user" ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာရွိတဲ့ "apropos user" ကိုရေအာင္ရွာျပီး အသံုးျပဳတပ္ေအာင္ ၾကိဳးစားပါ။

၈။ Linux File စနစ္ႏွင့္ရင္းႏွီးကြ်မ္းဝင္ေအာင္လုပ္ပါ။ သင္ Windows မွာသံုးခဲသလိုမ်ိဳး "C:" မရွိေတာ့တာကို သင္ပထမဆံုးသတိျပဳမိပါလိပ္မည္။ Linux မွာ "C:" အစား (aka "/") ကိုေတြ႔ရမွာျဖစ္ျပီး လမ္းညႊန္ေတြအားလံုး "/" ေအာက္မွာရွိပါတယ္

၉။ သင္ Install လုပ္လိုက္တဲ့ Linux စြမ္းအင္ကိုထပ္မံတလဲလဲဆက္လက္ေလ့လာေပးပါ။ Partitions ခြဲတာကိုနားလည္ေအာင္ၾကိဳးစားပါ၊ ဆန္းသစ္ျပီးျမန္ဆန္တဲ့ File စနစ္လည္းျဖစ္ပါတယ္၊ တူညီတဲ့ Disks ရဲ့ ပိုေနတဲ့အပိုင္းေတြကေန ႏွစ္ဘက္လံုးရဲ့ Speed ကိုျမွင့္ေပးေစပါတယ္။ ဒီအျပင္ USP stick ထဲမွာလဲ Linux ကိုသိမ္းထားေပးရန္လိုပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္မွား သင္လုပ္နိဳင္လာတာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။


Linux တြင္ မူကြဲ OS မ်ားစြာရွိပါသည္ သင္ႏွစ္သက္သည္မ်ားကိုေရႊးျခည္ အသံုးျပဳနိဳင္ပါသည္ က်ေနာ္အေန နဲ႔ေျပာရရင္ Ubuntu ကိုေရႊးေစလိုပါသည္။ 

UbuntuCentOSDebianFedoraSlackware
MintXubuntuArchOpenSUSERed Hat
SlackelPureOSMageiaPCLinuxOSPuppy
ZorinCrunchBangKubuntuManjaroBodhi

No comments: